Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”), 29 Aralık 2021 tarihli ve 31704 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olup; Yönetmelik, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik Neyi Amaçlıyor?
Yönetmelik ile bankacılık, sigortacılık ve yatırım danışmanlığı gibi alanlarda etkisini gösteren finans sektöründeki teknoloji odaklı radikal dönüşümün, bankacılık sektöründeki gelişiminin hızlandırılması ve yeni teknolojilere regülatif bir kapı açılması amaçlanmaktadır.
Yönetmelik’te Neler Düzenleniyor?-
Dijital Bankacılık hizmetleri ve faaliyet esasları düzenlenmiştir. Buna göre, Dijital Bankalar;
-
Kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetleri yerine getirebilecektir.
-
Kredi hizmetlerini -Yönetmelik’te sayılan döviz kredisi kullandırılması gibi belirli istisnai haller hariç- yalnızca finansal tüketicilere ve KOBİ’lere sunabilecektir.
-
Fiziksel olarak genel müdürlük ile genel müdürlüğe bağlı hizmet birimler dışında muhabirlik, acentelik, temsilcilik gibi her ne ad altında olursa olsun bir teşkilatlandırma kuramayacak, fiziksel şube açamayacak, genel müdürlüğe bağlı hizmet birimlerini amacı dışında fiziksel şube gibi kullandıramayacak ve müşterilerine dijital ortamda gerçekleştirilecek olanlar hariç kiralık kasa ve emanete alma işlemi ile saklama hizmeti sunamayacaktır.
-
Bir şube gibi kullanılmaksızın müşteri şikâyetlerini ele almak üzere en az bir fiziksel büro kurmakla yükümlüdür.
-
Kredi kartları ile gerçekleştirilen harcamalar ve nakit çekimler ile kredili mevduat hesapları hariç olmak üzere kendi müşterilerine aylık ortalama net gelirinin dört katını aşan ve aylık ortalama geliri tespit edemediği hallerde 10 bin Türk Lirasını aşan teminatsız nakdi tüketici kredisi kullandıramayacaktır.
-
Kuracakları ATM ağları ya da diğer ATM ağları üzerinden ve ihraç edecekleri ödeme araçlarını kabul etmek üzere kendileriyle anlaşma yapan iş yerleri vasıtasıyla müşterilerine hizmet sunabilecektir.
-
Diğer banka kuruluş ve faaliyet izinlerinin yanında Yönetmelik’te belirlenen ek şartların da yerine getirilmesiyle BDDK tarafından verilecek faaliyet izni ile kurulabilecektir.
-
Asgari ödenmiş sermaye tutarı, nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş olmak üzere, bir milyar Türk Lirasıdır.
-
Servis modeli bankacılığı hizmetleri ve faaliyet esasları düzenlenmiştir. Buna göre;
-
Servis modeli bankacılığı, arayüz sağlayıcıların sundukları arayüz yoluyla, müşterilerin servis bankalarının sistemleriyle doğrudan açık bankacılık servisleri aracılığıyla bağlantı kurarak servis bankası üzerinden bankacılık işlemlerini gerçekleştirebildikleri hizmet modeli olarak tanımlanmıştır.
-
Arayüz sağlayıcı, mobil uygulaması ya da internet tarayıcısı temelli arayüzü üzerinden, servis bankasının sunduğu bankacılık hizmetlerine bankanın açık bankacılık servisleri yoluyla ulaşarak, müşterilerinin bankacılık işlemlerini gerçekleştirmesine imkân sağlayan sermaye şirketi şeklinde kurulmuş işletmeler olarak tanımlanmıştır.
-
Servis bankası, yalnızca yurt içinde yerleşik arayüz sağlayıcılara ve yalnızca kendi faaliyet izinleri çerçevesinde servis modeli bankacılığı hizmeti verebilecek; arayüz sağlayıcı olarak hizmet veremeyecektir.
-
Bankalar, arayüz sağlayıcı olamayacaktır.
-
Arayüz sağlayıcılar, yapacakları hiçbir işlemde banka ya da ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu gibi ödeme hizmeti sağlayıcısı adlarını ya da banka veya banka dışındaki ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi faaliyet gösterdikleri, banka gibi mevduat ve katılım fonu topladıkları ya da ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi fon topladıkları izlenimini uyandıracak ifadeler kullanamayacaktır.
-
Servis bankası, hizmet aldığı arayüz sağlayıcının müşterilerine bankacılık hizmetleri sunabilmesi için söz konusu müşteri ile arasında sözleşme ilişkisi kuracaktır.
-
Servis bankası, müşterilerine karşı arayüz sağlayıcının kullandığı internet temelli arayüzde elektronik bankacılık hizmetlerine ilişkin yer verilen kimlik doğrulama ve işlem güvenliği yükümlülüklerine uygunluk bakımından arayüz sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır ve arayüz sağlayıcıyla yaptığı sır niteliğindeki bilgi paylaşımları ile arayüz sağlayıcının sistemlerinden müşterilerin başlattığı işlemler, Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkında Yönetmelik kapsamında sayılacaktır.
-
Servis Bankası, hizmet verdiği tüm arayüz sağlayıcıların listesi ve hangi bankacılık hizmetlerini kullandırdığını gösterecek şekilde, verdiği hizmetlerin kapsamı hakkında internet sitesi üzerinden bilgi vermekle ve arayüz sağlayıcılar ile imzaladığı her hizmet sözleşmesinin ve arayüz sağlayıcıya vereceği hizmetlerin kapsamında değişiklik öngören her sözleşme değişikliğinin bir örneğini imza tarihini müteakip bir hafta içinde yazılı olarak BDDK’ya gönderecektir.
-
Yönetmelik’in yürürlüğe girmesiyle mevcut bankaların durumu düzenlenmiştir. Buna göre;
-
Dijital bankalar dışındaki faaliyet izni almış olan bankaların bizzat ya da mevcut faaliyet izinlerinin kapsamıyla sınırlı olmak kaydıyla aynı tüzel kişilik altında farklı bir marka adı ile elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları aracılığıyla hizmet sunmak istemesi halinde, Yönetmelik çerçevesinde ayrı bir başvuru yapmaları gerekmeyecek ve bu bankalara Yönetmeliğin dijital bankalarla ilgili hükümleri uygulanmayacaktır.
-
Söz konusu bankalar bu kapsamda şubelerini ancak BDDK’nın uygun göreceği bir plan dâhilinde kapatabilecektir.
-
Bu bankalar; faaliyetlerini sadece elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları ile gerçekleştirmek istemeleri halinde, BDDK’nın gözetimine ve denetimine tabi kuruluşların bilgi sistemlerinin yerinde denetimi ile görevli hizmet biriminin uygun görüşünü almakla yükümlüdür.
Yönetmelik’in tam metnine ulaşmak için ise lütfen
buraya tıklayınız.
MORAL | KINIKOĞLU | PAMUKKALE | KÖKENEK
Bilge Binay Kanat, Yönetici Avukat
Burak Batı, Avukat
Deniz Yontuk, Stajyer Avukat