2023 Kurumlar Vergisi İhtirazi Kayıt ve Dava Konuları bilgi notumuzda; “Yabancılara Türkiye’de verilen hizmetlerden (konaklama, sağlık vb) elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanması” ve “2023 yılı içinde satılan varlıkların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaması nedeniyle fazla kâr beyan edilmiş olması” konularını inceledik.
1- Yabancılara Türkiye’de verilen hizmetlerden (konaklama, sağlık vb) elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanması
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/7. maddesi uyarınca ihracat yapan kurumların ihracattan elde ettikleri kazançlara 5 puan indirimli kurumlar vergisi uygulanmaktadır. Diğer bir ifadeyle, ihracattan elde edilen kazanca uygulanacak kurumlar vergisi oranı %25 değil, %20’dir. Hizmet ihracı da bu kapsamda olup indirimli orandan yararlanabilmektedir.
Kanunda ihracat kazançları indirimli orana tabi tutulmuş olmakla birlikte, ihracatın tanımı ve çerçevesi çizilmemiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı, çıkardığı Tebliğde Türkiye’de faydalanılan hizmetlerin bu kapsamda olmadığı yönünde düzenleme yapmıştır. Diğer bir ifadeyle, Mali İdare yabancılara Türkiye’de sunulan hizmetleri ihracat olarak görmemektedir. Söz konusu düzenlemenin KDV Kanunu ve mevzuatından esinlenilerek hazırlandığı anlaşılmaktadır. KDV Kanunu’da hizmet ihracının olması için hizmetin yurt dışında faydalanılması gerektiği düzenlenmiştir. Benzer bir düzenleme ise Kurumlar Vergisi Kanununda yapılmamıştır. Dolayısıyla, idari bir düzenleme ile kanunda olmayan bir koşul getirilerek mükelleflerin indirimli orandan yararlanma imkanları kısıtlanmaktadır. Yerleşik yargı içtihatları mükelleflerin vergisel haklarını sınrlayan düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiği, kanunla yapılmayan bir sınırlamanın idari düzenlemeyle yapılamayacağı yönündedir.
Nitekim, bir Cumhurbaşkanı Kararında yurt dışı yerleşiklere Türkiye’de sunulan hizmetler “yurt içi hizmet ihracı” olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla,
Türkiye’de yabancılara sunulan konaklama, sağlık ve diğer hizmetlerden elde edilen kazançların hizmet ihracatı kapsamında indirimli kurumlar vergisi oranından yararlanması gerektiğini ve bu durumda olan şirketlerin 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip dava açabileceklerini değerlendirmekteyiz.
2- 2023 yılı içinde satılan varlıkların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaması nedeniyle fazla kâr beyan edilmiş olması
2021 yılında enflasyon düzeltmesi şartları oluşmasına rağmen yapılan bir yasal düzenleme ile enflasyon düzeltmesi 2023 yılına ertenmişti. Anayasa Mahkemesi yakın bir tarihte verdiği bir kararda 2021 yılında yapılan ertelemenin 2021 yılı açısından kanunun geriye yürütülmesi olduğu gerekçesiyle düzenlemenin Anayasaya aykırı olduğuna hükmetmiştir.
Bu durumda, 2021 yılında enflasyon düzeltmesi yapılamadığı için 2023 yılında satılmış olan varlıkların defter değerleri artırılamadığından bu varlıkların satışından doğan kâr rakamı yüksek çıkmakta ve daha fazla vergi ödenmesi sonucu doğmaktadır.
Anayasa Mahkemesi kararı sonrasında, 2023 yılı içerisinde satılan varlıkların satış kârının, bu varlıkların defter değerlerinin (maliyetlerinin) 2021 yılı sonunda enflasyon düzeltmesi yapılsaydı olması gereken değer dikkate alınarak hesaplanması gerektiğini ve bu durumda olan şirketlerin 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip dava açabileceklerini değerlendirmekteyiz.